BIP

“Cóż piękniejszego nad niebo, które przecież ogarnia wszystko co piękne”

- Mikołaj Kopernik
← powrót
Dodano: 1 września 2022 r.

Plan pracy dydaktyczno – wychowawczej na miesiąc wrzesień.

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) oraz treści programowe dla 6-latków:

Temat tygodnia: Co słychać w przedszkolu?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 6-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • utrwalenie znaczków rozpoznawczych,
  • dekodowanie symboli, ustalenie kodeksu grupowego,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • doskonalenie koordynacji słuchowo-ruchowej,
  • rozwijanie umiejętności klasyfikowania,
  • rozwijanie kompetencji społecznych,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych,

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • spożywanie posiłków – korzystanie z serwetek;
  • wiązanie obuwia;
  • wykazywanie inicjatywy w dbałości o salę zajęć.

Językowa aktywność dziecka

  • rozwijanie koordynacji ruchowej (głównie skoordynowanej współpracy ruchów ramienia, przedramienia, nadgarstka i palców);
  • nabywanie płynności ruchów rąk (np. w toku swobodnych ruchów tanecznych, gimnastycznych ćwiczeń ramion, zadań plastycznych wymagających zamalowania dużych przestrzeni kartki);
  • nabywanie precyzji wykonywania ruchów dłońmi (np. ubieranie lalek, zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł, dekorowanie kartki).

Artystyczna aktywność dziecka

  • wspólne przeprowadzanie eksperymentów, wyciąganie wniosków;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowiska pracy i porządkowanie go po zakończonej pracy.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka

  • zacieśnianie kontaktów interpersonalnych z grupą poprzez wspólne organizowanie zabaw ruchowych;
  • rozumienie znaczenia higieny osobistej;
  • przewidywanie skutków wynikających z niebezpiecznych zabaw i zachowań.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • szanowanie potrzeb innych, bycie empatycznym;
  • czerpanie radości i satysfakcji z przebywania na łonie natury.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • samodzielne wykonywanie różnych czynności rozwijających poczucie odpowiedzialności za powierzone zadanie;
  • wykorzystanie sytuacji dnia codziennego do nabywania umiejętności samooceny;
  • szanowanie odmowy uczestnictwa w niechcianych sytuacjach;
  • czynne uczestniczenie w ustalaniu reguł i zasad współżycia w grupie;
  • pełnienie w każdej sytuacji roli słuchacza i mówiącego;
  • prowadzenie dialogów z zachowaniem przyjętych zasad.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • nazywanie zawodów związanych ze zdarzeniami, w których uczestniczy dziecko, takich jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę.

Językowa aktywność dziecka

  • sprawne posługiwanie się mową w różnych sytuacjach;
  • mówienie z właściwą dla sytuacji intonacją;
  • używanie spójników w celu uzyskania dłuższych wypowiedzi;
  • posługiwanie się poprawną mową;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na ważne tematy, samodzielne werbalizowanie własnych potrzeb i decyzji;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na dowolny temat;
  • poznawanie zapisu swojego imienia i zapisu imion kolegów i koleżanek z grupy, rozpoznawanie ich, układanie liter według wzoru;
  • interpretowanie znaczenia wybranych znaków umownych.

Artystyczna aktywność dziecka

  • rozpoznawanie słyszanych piosenek i tańców, określanie ich budowy (dwu-, trzyczęściowa, zwrotkowa, z refrenem);
  • poznawanie różnych technik plastycznych, np. batiku, kolażu, frotażu, stemplowania, mokre na mokrym, poprzez wykonywanie prac z ich wykorzystaniem;
  • wykonywanie ćwiczeń dykcyjnych ćwiczących wyrazistość, intonację wypowiedzi;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowisk pracy;
  • uczestniczenie w zabawach konstrukcyjno-technicznych, wykorzystujących doświadczenia zbierane podczas poznawania środowiska technicznego, np. składanie zabawek z oddzielonych części, budowanie różnych konstrukcji z klocków; przeżywanie radości z pozytywnych efektów swoich działań;
  • posługiwanie się zabawkami na baterie, określanie źródła ich zasilania.

Poznawcza aktywność dziecka

  • wymienianie poglądów na temat ulubionych zabawek (z uzasadnieniem wyboru);
  • inicjowanie różnego rodzaju zabaw z wykorzystaniem pomysłów dzieci;
  • uświadamianie sobie podczas zabawy jej efektów końcowych;
  • rozwijanie myślenia logicznego poprzez analizowanie, syntezowanie, porównywanie, klasyfikowanie.
  • nazywanie kolejno pór roku, dni tygodnia, miesięcy; określanie aktualnej pory roku, miesiąca, dnia tygodnia;
  • określanie, wskazywanie miejsca powstawania dźwięku, liczenie usłyszanych dźwięków;
  • porównywanie słyszanych dźwięków, np. wysoki – niski, długi – krótki, cichy – głośny;
  • nazywanie źródeł dźwięków.

 

Temat tygodnia: Jak być superbezpiecznym?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 6-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • poznawanie ogólnych zasad bezpieczeństwa,
  • rozwijanie słuchu fonematycznego,
  • rozwijanie umiejętności klasyfikowania na podstawie jednej cechy – kształtu,
  • nazywanie figur geometrycznych,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • rozwijanie dykcji i artykulacji podczas śpiewu,
  • rozwijanie percepcji słuchowej,
  • poznawanie ogólnych zasad bezpieczeństwa,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych.

 

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • spożywanie posiłków – korzystanie z serwetek;
  • wiązanie obuwia;
  • wykazywanie inicjatywy w dbałości o salę zajęć;

Językowa aktywność dziecka

  • rozwijanie koordynacji ruchowej (głównie skoordynowanej współpracy ruchów ramienia, przedramienia, nadgarstka i palców);
  • nabywanie płynności ruchów rąk (np. w toku swobodnych ruchów tanecznych, gimnastycznych ćwiczeń ramion, zadań plastycznych wymagających zamalowania dużych przestrzeni kartki);
  • nabywanie precyzji wykonywania ruchów dłońmi (np. ubieranie lalek, zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł, dekorowanie kartki).

Artystyczna aktywność dziecka

  • wspólne przeprowadzanie eksperymentów, wyciąganie wniosków;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowiska pracy i porządkowanie go po zakończonej pracy.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka

  • zacieśnianie kontaktów interpersonalnych z grupą poprzez wspólne organizowanie zabaw ruchowych;
  • rozumienie znaczenia higieny osobistej;
  • zdobywanie wiedzy na temat instytucji dbających o bezpieczeństwo ludzi, np. komendy policji, pogotowia ratunkowego;
  • sygnalizowanie potrzeby pomocy w sytuacjach zagrożenia, zwracanie się do osób, które mogą tej pomocy udzielić.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • szanowanie potrzeb innych, bycie empatycznym;
  • czerpanie radości i satysfakcji z przebywania na łonie natury.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • samodzielne wykonywanie różnych czynności rozwijających poczucie odpowiedzialności za powierzone zadanie;
  • wykorzystanie sytuacji dnia codziennego do nabywania umiejętności samooceny;
  • szanowanie odmowy uczestnictwa w niechcianych sytuacjach;
  • czynne uczestniczenie w ustalaniu reguł i zasad współżycia w grupie;
  • pomaganie młodszym, nieśmiałym, niepełnosprawnym, akceptowanie ich inności;
  • pełnienie w każdej sytuacji roli słuchacza i mówiącego;
  • prowadzenie dialogów z zachowaniem przyjętych zasad.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • nazywanie zawodów związanych ze zdarzeniami, w których uczestniczy dziecko, takich jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę.

Językowa aktywność dziecka

  • sprawne posługiwanie się mową w różnych sytuacjach;
  • mówienie z właściwą dla sytuacji intonacją;
  • używanie spójników w celu uzyskania dłuższych wypowiedzi;
  • posługiwanie się poprawną mową;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na ważne tematy, samodzielne werbalizowanie własnych potrzeb i decyzji;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na dowolny temat;
  • wyodrębnianie w słowach głosek: w wygłosie, nagłosie, śródgłosie;
  • interpretowanie znaczenia wybranych znaków umownych.

Artystyczna aktywność dziecka

  • poznawanie różnych technik plastycznych, np. batiku, kolażu, frotażu, stemplowania, mokre na mokrym, poprzez wykonywanie prac z ich wykorzystaniem;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowisk pracy;
  • uczestniczenie w zabawach konstrukcyjno-technicznych, wykorzystujących doświadczenia zbierane podczas poznawania środowiska technicznego, np. składanie zabawek z oddzielonych części, budowanie różnych konstrukcji z klocków; przeżywanie radości z pozytywnych efektów swoich działań;
  • podawanie numerów telefonów alarmowych do służb ratowniczych;
  • poznawanie zasad działania wybranych urządzeń, np. odkurzacza, miksera, ekspresu, i zasad bezpiecznego korzystania z nich.

Poznawcza aktywność dziecka

  • inicjowanie różnego rodzaju zabaw z wykorzystaniem pomysłów dzieci;
  • uświadamianie sobie podczas zabawy jej efektów końcowych;
  • włączanie wyobrażeń do działań manipulacyjnych, np. przekształcenie figury ułożonej z patyczków (kwadratu) w oczekiwaną (wiatraczek)
  • rozwijanie myślenia logicznego poprzez:

– układanie historyjek obrazkowych, opowiadanie ich z podaniem przyczyny i skutku danych zdarzeń;

  • nazywanie kolejno pór roku, dni tygodnia, miesięcy; określanie aktualnej pory roku, miesiąca, dnia tygodnia;
  • określanie, wskazywanie miejsca powstawania dźwięku, liczenie usłyszanych dźwięków;
  • porównywanie słyszanych dźwięków, np. wysoki – niski, długi – krótki, cichy – głośny.

 

Temat tygodnia: Jakie są moje supermoce?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 6-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • rozwijanie percepcji słuchowej,
  • rozwijanie myślenia logicznego,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • rozwijanie dykcji i artykulacji podczas śpiewu,
  • rozwijanie inteligencji emocjonalnej,
  • dążenie do zrozumienia własnej indywidualności,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych.

 

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • spożywanie posiłków – korzystanie z serwetek;
  • wiązanie obuwia;
  • wykazywanie inicjatywy w dbałości o salę zajęć.

Językowa aktywność dziecka

  • rozwijanie koordynacji ruchowej (głównie skoordynowanej współpracy ruchów ramienia, przedramienia, nadgarstka i palców);
  • nabywanie płynności ruchów rąk (np. w toku swobodnych ruchów tanecznych, gimnastycznych ćwiczeń ramion, zadań plastycznych wymagających zamalowania dużych przestrzeni kartki);
  • nabywanie precyzji wykonywania ruchów dłońmi (np. ubieranie lalek, zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł, dekorowanie kartki).

Artystyczna aktywność dziecka

  • wspólne przeprowadzanie eksperymentów, wyciąganie wniosków;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowiska pracy i porządkowanie go po zakończonej pracy.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka

  • nazywanie wybranych organów wewnętrznych, np.: serce, płuca, żołądek, mózg, określanie ich funkcji,
  • zacieśnianie kontaktów interpersonalnych z grupą poprzez wspólne organizowanie zabaw ruchowych;
  • rozumienie znaczenia higieny osobistej.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • podawanie przeciwieństw do określonych stanów emocjonalnych;
  • wzajemne okazywanie sobie uczuć, mówienie o nich – tworzenie wzajemnych relacji, opartych na szacunku, akceptacji i miłości;
  • szanowanie potrzeb innych, bycie empatycznym;
  • szanowanie odmowy uczestnictwa w niechcianych sytuacjach;
  • czerpanie radości i satysfakcji z przebywania na łonie natury.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • wykazywanie się inicjatywą w sytuacjach nowych, nieznanych;
  • samodzielne wykonywanie różnych czynności rozwijających poczucie odpowiedzialności za powierzone zadanie;
  • wykorzystanie sytuacji dnia codziennego do nabywania umiejętności samooceny;
  • szanowanie odmowy uczestnictwa w niechcianych sytuacjach;
  • pełnienie w każdej sytuacji roli słuchacza i mówiącego;
  • prowadzenie dialogów z zachowaniem przyjętych zasad.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • nazywanie zawodów związanych ze zdarzeniami, w których uczestniczy dziecko, takich jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę.

Językowa aktywność dziecka

  • sprawne posługiwanie się mową w różnych sytuacjach;
  • mówienie z właściwą dla sytuacji intonacją;
  • używanie spójników w celu uzyskania dłuższych wypowiedzi;
  • posługiwanie się poprawną mową;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na ważne tematy, samodzielne werbalizowanie własnych potrzeb i decyzji;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na dowolny temat;
  • wyodrębnianie w słowach głosek: w wygłosie, nagłosie, śródgłosie ;
  • liczenie głosek w słowach; układanie słów rozpoczynających się, kończących się daną głoską.

Artystyczna aktywność dziecka

  • samodzielne śpiewanie piosenek z akompaniamentem muzycznym;
  • poznawanie różnych technik plastycznych, np. batiku, kolażu, frotażu, stemplowania, mokre na mokrym, poprzez wykonywanie prac z ich wykorzystaniem;
  • wykonywanie ćwiczeń dykcyjnych ćwiczących wyrazistość, intonację wypowiedzi;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowisk pracy;
  • uczestniczenie w zabawach konstrukcyjno-technicznych, wykorzystujących doświadczenia zbierane podczas poznawania środowiska technicznego, np. składanie zabawek z oddzielonych części, budowanie różnych konstrukcji z klocków; przeżywanie radości z pozytywnych efektów swoich działań.

Poznawcza aktywność dziecka

  • inicjowanie różnego rodzaju zabaw z wykorzystaniem pomysłów dzieci;
  • uświadamianie sobie podczas zabawy jej efektów końcowych;
  • wyjaśnianie roli zmysłów w życiu człowieka;
  • nabywanie właściwego stosunku do ludzi niewidomych, głuchoniemych, u których zaburzone są pewne zmysły;
  • rozwijanie myślenia twórczego poprzez stosowanie różnych metod i technik twórczych, np.: rysowania oskomatów (uzupełnianie bazgrołów, aby powstał rysunek), burzy mózgów, analogii;
  • nazywanie kolejno pór roku, dni tygodnia, miesięcy; określanie aktualnej pory roku, miesiąca, dnia tygodnia;
  • odtwarzanie rytmu w metrum 2/4, ¾, 4/4, wystukiwanego, wyklaskiwanego przez nauczyciela.

 

Temat tygodnia: Kiedy Pani Jesień obchodzi urodziny?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 6-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • zapoznanie ze środowiskiem przyrodniczym,
  • zapoznanie z oznakami jesieni,
  • poznanie cech prostokąta,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • rozwijanie śmiałości i swobody ruchów podczas działań,
  • przypomnienie oznak jesieni,
  • rozwijanie aktywności badawczej,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych.

 

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka

  • spożywanie posiłków – korzystanie z serwetek;
  • wiązanie obuwia;
  • wykazywanie inicjatywy w dbałości o salę zajęć. Językowa aktywność dziecka
  • rozwijanie koordynacji ruchowej (głównie skoordynowanej współpracy ruchów ramienia, przedramienia, nadgarstka i palców);
  • nabywanie płynności ruchów rąk (np. w toku swobodnych ruchów tanecznych, gimnastycznych ćwiczeń ramion, zadań plastycznych wymagających zamalowania dużych przestrzeni kartki);
  • nabywanie precyzji wykonywania ruchów dłońmi (np. ubieranie lalek, zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł, dekorowanie kartki).Artystyczna aktywność dziecka
  • wspólne przeprowadzanie eksperymentów, wyciąganie wniosków;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowiska pracy i porządkowanie go po zakończonej pracy. Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka
  • zacieśnianie kontaktów interpersonalnych z grupą poprzez wspólne organizowanie zabaw ruchowych;
  • rozumienie znaczenia higieny osobistej.Emocjonalny obszar rozwoju dzieckaSpołeczna aktywność dziecka
  • szanowanie potrzeb innych, bycie empatycznym;
  • czerpanie radości i satysfakcji z przebywania na łonie natury.Społeczny obszar rozwoju dzieckaSpołeczna aktywność dziecka
  • samodzielne wykonywanie różnych czynności rozwijających poczucie odpowiedzialności za powierzone zadanie;
  • wykorzystanie sytuacji dnia codziennego do nabywania umiejętności samooceny;
  • szanowanie odmowy uczestnictwa w niechcianych sytuacjach;
  • pełnienie w każdej sytuacji roli słuchacza i mówiącego;
  • prowadzenie dialogów z zachowaniem przyjętych zasad.
    Poznawczy obszar rozwoju dzieckaJęzykowa aktywność dziecka
  • sprawne posługiwanie się mową w różnych sytuacjach;
  • mówienie z właściwą dla sytuacji intonacją;
  • używanie spójników w celu uzyskania dłuższych wypowiedzi;
  • posługiwanie się poprawną mową;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na ważne tematy, samodzielne werbalizowanie własnych potrzeb i decyzji;
  • formułowanie dłuższych wypowiedzi na dowolny temat;
  • wyodrębnianie w słowach głosek: w wygłosie, nagłosie, śródgłosie;
  • liczenie głosek w słowach; układanie słów rozpoczynających się, kończących się daną głoską. Artystyczna aktywność dziecka
  • improwizowanie ruchowe dowolnej muzyki
  • poznawanie różnych technik plastycznych, np. batiku, kolażu, frotażu, stemplowania, mokre na mokrym, poprzez wykonywanie prac z ich wykorzystaniem;
  • samodzielne używanie wybranych narzędzi, przyborów, wybieranie materiałów, organizowanie sobie stanowisk pracy;
  • uczestniczenie w zabawach konstrukcyjno-technicznych, wykorzystujących doświadczenia zbierane podczas poznawania środowiska technicznego, np. składanie zabawek z oddzielonych części, budowanie różnych konstrukcji z klocków; przeżywanie radości z pozytywnych efektów swoich działań.
  • Poznawcza aktywność dziecka
  • inicjowanie różnego rodzaju zabaw z wykorzystaniem pomysłów dzieci;
  • uświadamianie sobie podczas zabawy jej efektów końcowych;
  • rozumienie roli zmysłów w życiu człowieka;
  • słuchanie zdań prawdziwych i fałszywych, ocenianie ich wartości logicznej (np. poprzez wykonywanie określonych ruchów);
  • nazywanie kolejno pór roku, dni tygodnia, miesięcy; określanie aktualnej pory roku, miesiąca, dnia tygodnia;
  • wyjaśnianie podziału drzew na liściaste i iglaste; poznawanie wybranych przedstawicieli grzybów jadalnych (borowik, pieprznik jadalny, maślak) i niejadalnych (np. muchomor sromotnikowy

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) oraz treści programowe dla 5-latków:

Temat tygodnia: Co słychać w przedszkolu?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 5-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • wprowadzenie znaczków rozpoznawczych,
  • rozwijanie analizy i syntezy słuchowej,
  • dekodowanie symboli,
  • ustalenie kodeksu grupowego,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • doskonalenie poczucia rytmu,
  • rozwijanie samodzielności poznawczej,
  • rozwijanie kompetencji społecznych,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • zwracanie uwagi na kulturę spożywania posiłków;
  • samodzielne rozbieranie się i ubieranie oraz dbanie o swoją garderobę;
  • pełnienie dyżurów, np. przy nakrywaniu do posiłków;
  • porządkowanie po sobie miejsca zabaw, pracy i spożywania posiłków;
  • dbanie o porządek na półkach indywidualnych;
  • uczestniczenie w tworzeniu dekoracji, wzbogacanie kącika przyrody.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych i ćwiczeń gimnastycznych);
  • wykonywanie czynności wymagających zaangażowania mięśni dłoni, np. lepienie z plasteliny, zgniatanie i zaginanie papieru, wycinanie, wydzieranie;
  • rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, np. powtarzanie ruchów innej osoby w czasie zabawy;
  • wykonywanie czynności z dużym i małym napięciem mięśniowym w toku zabaw ruchowych i ćwiczeń plastycznych.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • bezpieczne korzystanie ze sprzętu sportowego, urządzeń znajdujących się na placu zabaw;
  • informowanie nauczyciela o wszystkich sytuacjach budzących wątpliwości i obawy;
  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • uczestniczenie w zabawach organizowanych w terenie (w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku) w różnych porach roku (na śniegu, w wodzie);
  • przebywanie na świeżym powietrzu: uczestniczenie w spacerach, zabawach i ćwiczeniach ruchowych;
  • bezpieczne posługiwanie się nożyczkami;
  • wybieranie bezpiecznego miejsca do zabawy;
  • dbanie o higienę poprzez codzienne mycie całego ciała, mycie zębów po posiłkach, samodzielne korzystanie z toalety, mycie rąk, zwłaszcza po pobycie w toalecie i po zabawie na świeżym powietrzu, utrzymywanie w czystości odzieży, obuwia; zwracanie uwag na estetyczny wygląd, samodzielne ubieranie się i rozbieranie, dbanie o rzeczy osobiste, codzienne zmienianie bielizny, nieużywanie cudzych grzebieni, szczotek, ręczników, zachowywanie porządku w miejscu zabawy, pracy, nauki;
  • spożywanie posiłków w czystych naczyniach, przy estetycznie nakrytym stole;
  • przestrzeganie zasad właściwego zachowania podczas spożywania posiłków;
  • przeplatanie aktywności ruchowej z odpoczynkiem;
  • ubieranie się odpowiednio do warunków atmosferycznych występujących w różnych porach roku (zapobieganie przegrzaniu i zmarznięciu);
  • uczestniczenie w ćwiczeniach gimnastycznych.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • wyrażanie i nazywanie różnych emocji podczas zabaw;
  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • zapraszanie innych dzieci do wspólnej zabawy;
  • cieszenie się z sukcesów innej osoby;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • dostrzeganie i akceptowanie potrzeb ludzi o szczególnych, wyjątkowych zdolnościach;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • zwracanie się o pomoc w trudnych sytuacjach.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • prezentowanie własnych wyrobów, dokonanie samooceny ich wykonania;
  • współdecydowanie o sposobie wykonania danej czynności;
  • uczestniczenie w sytuacjach stwarzających możliwość wyboru, przewidywanie skutków zachowań, zwracanie uwagi na konsekwencje wynikające z danego wyboru;
  • szukanie kompromisu w trudnych sprawach;
  • przestrzeganie wspólnie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie;
  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • cieszenie się z sukcesów drugiej osoby;
  • pomaganie kolegom w sytuacjach wywołujących smutek;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • współdziałanie podczas zabaw, gier, tańców integracyjnych;
  • unikanie zachowań agresywnych, powstrzymywanie ich, dążenie do kompromisu;
  • uczestniczenie we wspólnych zabawach, np.: ruchowych, prowadzonych metodą Rudolfa Labana, Weroniki Sherborne;
  • wspólne wykonywanie prac plastycznych;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • odpowiadanie na pytania, formułowanie własnych pytań;
  • oglądanie zdjęć, ilustracji, słuchanie wierszy, opowiadań; odwoływanie się do własnych obserwacji w celu zwracania uwagi na piękno naszego kraju.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • podejmowanie prób posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem;
  • opowiadanie o sobie w grupie rówieśniczej.

Językowa aktywność dziecka:

  • aktywne słuchanie rozmówcy;
  • wyrażanie swoich myśli, potrzeb, przeżyć w rozmowach z rówieśnikami w codziennych sytuacjach;
  • swobodne rozmowy na tematy bliskie dzieciom w kontaktach grupowych;
  • przekazywanie swoich odczuć, intencji w sposób werbalny i niewerbalny;
  • wypowiadanie się złożonymi zdaniami, stosowanie kilkuzdaniowej wypowiedzi;
  • odpowiadanie na pytania, poprawne formułowanie pytań;
  • poznawanie nazwisk wybranych autorów książek dla dzieci, takich jak: D. Wawiłow, D. Gellner, W. Chotomska, J. Tuwim, J. Brzechwa;
  • stosowanie w wypowiedziach właściwych form fleksyjnych wszystkich odmiennych części mowy: czasownika, rzeczownika, zaimka, przymiotnika, liczebnika;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, baśni polskich i zagranicznych autorów;
  • zwracanie uwagi na fakt, że czytanie obok mówienia i pisania jest jedną z form komunikowania się ludzi;
  • całościowe rozpoznanie napisów umieszczonych w sali zajęć – nazw znajdujących się tam zabawek, kącików zainteresowań, roślin (sukcesywne ich wymieniane);
  • wykonywanie ćwiczeń rozwijających orientację przestrzenną (przygotowanie do czytania od lewej strony do prawej);
  • układanie rymów do podanych słów;
  • rozpoznawanie sztucznie otrzymywanych dźwięków, np.: przelewanie płynów, przesypywanie lub rozsypywanie różnych materiałów;
  • słuchanie znanych osób, rozpoznawanie ich po głosach;
  • uczestniczenie w zabawach polegających na odtwarzaniu usłyszanych dźwięków, np. w zabawie w echo melodyczne, wokalne;
  • wyklaskiwanie rytmicznych fragmentów piosenek;
  • rozpoznawanie piosenki po melodii nuconej przez nauczyciela lub chętne dziecko;
  • wyodrębnianie w słowach sylab, określanie ich kolejności; dzielenie słów na sylaby; liczenie sylab w słowach; tworzenie słów rozpoczynających się, kończących się daną sylabą;
  • umiejętne odczytywanie często stosowanych oznaczeń i symboli.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela oraz nagrań;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce;
  • śpiewanie powitania, pożegnania lub innych tekstów na podane lub wymyślone melodie;
  • tworzenie galerii prac plastycznych dzieci, związanych np. z porami roku;
  • odczuwanie radości z tworzenia, działania plastycznego;
  • oglądanie wybranych pozycji literatury dziecięcej, zwracanie uwagi na piękne ilustracje, obrazki;
  • słuchanie czytanych przez nauczyciela lub lektora fragmentów literatury z odpowiednią intonacją i odpowiednim natężeniem głosu; zwracanie uwagi na piękno języka polskiego;
  • bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z wybranych urządzeń technicznych, np. telewizora, komputera, telefonu komórkowego, tabletu, odtwarzacza płyt kompaktowych;
  • posługiwanie się zabawkami na baterie;
  • wyrażanie swoich przeżyć wewnętrznych, uczuć poprzez różne formy ekspresji: słowną, ruchową, plastyczną, muzyczną;
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, akwarelami z użyciem palców lub pędzli, na różnym podłożu; wycinanie, wydzieranie z różnego materiału, obrysowywanie szablonów, lepienie z gliny, plasteliny, masy solnej i papierowej, modeliny, naklejanie, ugniatanie itd.;
  • nauka piosenek fragmentami, metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek – zbiorowe i indywidualne;
  • wykorzystywanie naturalnych efektów perkusyjnych (klaskania, tupania, stukania…) do akompaniamentu podczas słuchania lub śpiewania piosenek;
  • poznawanie wyglądu instrumentów perkusyjnych: kołatki, grzechotki, bębenka, trójkąta, talerzy, drewienek i sposobu gry na nich;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu;
  • dostrzeganie zmian w wysokości dźwięków.

Aktywność poznawcza:

  • uczestniczenie w zabawach organizowanych przez nauczyciela, dających dziecku satysfakcję i radość;
  • dostrzeganie w toku zabaw potrzeb dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
  • dzielenie się swoimi zainteresowaniami;
  • dbanie o higienę zmysłów, np. unikanie hałasu, krzyku;
  • uczestniczenie w zabawach, ćwiczeniach, pracach plastycznych, rozmowach, słuchaniu wierszy, opowiadań, sprzyjających koncentrowaniu uwagi;
  • uczestniczenie w różnego rodzaju zabawach twórczych (tematycznych, konstrukcyjnych, ruchowych, z elementami pantomimy, itp.);
  • rozwijanie myślenia logicznego poprzez: zadawanie pytań, rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego, określanie kolejności zdarzeń w różnych naturalnych sytuacjach, historyjkach, zauważanie wokół siebie zmian odwracalnych (np. wycieranie gumką wyrazu napisanego ołówkiem na kartce) i nieodwracalnych (np. rozbicie kubka) oraz cyklicznych (np. pory roku);
  • poruszanie się pod dyktando nauczyciela;
  • rozwijanie wyobraźni przestrzennej (np. poprzez zastosowanie przestrzennych technik plastycznych, takich jak: konstruowanie, modelowanie itp., oraz pozostawianie swobody zagospodarowaniu przestrzeni kartki w toku rysowania);
  • nabywanie wrażliwości dotykowej (poprzez kontakt z różnym materiałem przeznaczony do działalności plastyczno-konstrukcyjnej, np. sznurkiem, watą, folią aluminiową, papierem ściernym, styropianem);
  • kończenie rysowania danego przedmiotu według podanego wzoru;
  • uczestniczenie w zabawach rozwijających: aktywność badawczą, umiejętność rozwiązywania problemów, myślenie, wyobrażenia, umiejętność klasyfikowania, uogólniania, rozumowania przyczynowo-skutkowego, poznawania samego siebie.

Temat tygodnia: Jak być superbezpiecznym?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 5-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • poznawanie ogólnych zasad bezpieczeństwa,
  • ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej,
  • rozwijanie umiejętności klasyfikowania na podstawie jednej cechy,
  • nazywanie figur geometrycznych,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • rozwijanie dykcji i artykulacji podczas śpiewu,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • zwracanie uwagi na kulturę spożywania posiłków;
  • samodzielne rozbieranie się i ubieranie oraz dbanie o swoją garderobę;
  • pełnienie dyżurów, np. przy nakrywaniu do posiłków;
  • porządkowanie po sobie miejsca zabaw, pracy i spożywania posiłków;
  • dbanie o porządek na półkach indywidualnych;
  • uczestniczenie w tworzeniu dekoracji, wzbogacanie kącika przyrody.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych i ćwiczeń gimnastycznych);
  • wykonywanie czynności wymagających zaangażowania mięśni dłoni, np. lepienie z plasteliny, zgniatanie i zaginanie papieru, wycinanie, wydzieranie;
  • rozwijanie koordynacji wzrokowo–ruchowej, np. powtarzanie ruchów innej osoby w czasie zabawy;
  • wykonywanie czynności z dużym i małym napięciem mięśniowym w toku zabaw ruchowych i ćwiczeń plastycznych.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • bezpieczne korzystanie ze sprzętu sportowego, urządzeń znajdujących się na placu zabaw;
  • informowanie nauczyciela o wszystkich sytuacjach budzących wątpliwości i obawy;
  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • uczestniczenie w zabawach organizowanych w terenie (w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku) w różnych porach roku (na śniegu, w wodzie);
  • przebywanie na świeżym powietrzu: uczestniczenie w spacerach, zabawach i ćwiczeniach ruchowych;
  • bezpieczne posługiwanie się nożyczkami;
  • wybieranie bezpiecznego miejsca do zabawy;
  • dbanie o higienę poprzez codzienne mycie całego ciała, mycie zębów po posiłkach, samodzielne korzystanie z toalety, mycie rąk, zwłaszcza po pobycie w toalecie i po zabawie na świeżym powietrzu, utrzymywanie w czystości odzieży, obuwia; zwracanie uwag na estetyczny wygląd, samodzielne ubieranie się i rozbieranie, dbanie o rzeczy osobiste, codzienne zmienianie bielizny, nieużywanie cudzych grzebieni, szczotek, ręczników, zachowywanie porządku w miejscu zabawy, pracy, nauki;
  • spożywanie posiłków w czystych naczyniach, przy estetycznie nakrytym stole;
  • przestrzeganie zasad właściwego zachowania podczas spożywania posiłków;
  • przeplatanie aktywności ruchowej z odpoczynkiem;
  • ubieranie się odpowiednio do warunków atmosferycznych występujących w różnych porach roku (zapobieganie przegrzaniu i zmarznięciu);
  • uczestniczenie w ćwiczeniach gimnastycznych;
  • poznawanie zasad ruchu drogowego dotyczących prawidłowego i bezpiecznego poruszania się po ulicach i drogach;
  • poznawanie zasad zagrażających bezpieczeństwu: oddalania się od rodziców (opiekunów) w miejscach publicznych, bawienie się w miejscach niedozwolonych (np. przy ulicy), wpuszczanie do mieszkania, pod nieobecność rodziców, obcych ludzi; rozmawianie z obcymi ludźmi; bawienie się lekarstwami, środkami chemicznymi; samowolne korzystanie z urządzeń elektrycznych.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • wyrażanie i nazywanie różnych emocji podczas zabaw;

  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • zapraszanie innych dzieci do wspólnej zabawy;
  • cieszenie się z sukcesów innej osoby;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • dostrzeganie i akceptowanie potrzeb ludzi o szczególnych, wyjątkowych zdolnościach;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • zwracanie się o pomoc w trudnych sytuacjach.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • prezentowanie własnych wyrobów, dokonanie samooceny ich wykonania;
  • współdecydowanie o sposobie wykonania danej czynności;
  • uczestniczenie w sytuacjach stwarzających możliwość wyboru, przewidywanie skutków zachowań, zwracanie uwagi na konsekwencje wynikające z danego wyboru;
  • szukanie kompromisu w trudnych sprawach;
  • przestrzeganie wspólnie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie;
  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • cieszenie się z sukcesów drugiej osoby;
  • pomaganie kolegom w sytuacjach wywołujących smutek;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • współdziałanie podczas zabaw, gier, tańców integracyjnych;
  • unikanie zachowań agresywnych, powstrzymywanie ich, dążenie do kompromisu;
  • uczestniczenie we wspólnych zabawach, np.: ruchowych, prowadzonych metodą Rudolfa Labana, Weroniki Sherborne;
  • wspólne wykonywanie prac plastycznych;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • odpowiadanie na pytania, formułowanie własnych pytań;
  • oglądanie zdjęć, ilustracji, słuchanie wierszy, opowiadań; odwoływanie się do własnych obserwacji w celu zwracania uwagi na piękno naszego kraju.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • podejmowanie prób posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem;
  • opowiadanie o sobie w grupie rówieśniczej;
  • poznawanie nazw zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazw tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie;
  • zaznajamianie z zasadami ruchu drogowego, z wykorzystaniem zabawa tematycznych, literatury, wycieczek.

Językowa aktywność dziecka:

  • aktywne słuchanie rozmówcy;
  • wyrażanie swoich myśli, potrzeb, przeżyć w rozmowach z rówieśnikami w codziennych sytuacjach;
  • swobodne rozmowy na tematy bliskie dzieciom w kontaktach grupowych;
  • przekazywanie swoich odczuć, intencji w sposób werbalny i niewerbalny;
  • wypowiadanie się złożonymi zdaniami, stosowanie kilkuzdaniowej wypowiedzi;
  • odpowiadanie na pytania, poprawne formułowanie pytań;
  • poznawanie nazwisk wybranych autorów książek dla dzieci, takich jak: D. Wawiłow, D. Gellner, W. Chotomska, J. Tuwim, J. Brzechwa;
  • stosowanie w wypowiedziach właściwych form fleksyjnych wszystkich odmiennych części mowy: czasownika, rzeczownika, zaimka, przymiotnika, liczebnika;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, baśni polskich i zagranicznych autorów;
  • zwracanie uwagi na fakt, że czytanie obok mówienia i pisania jest jedną z form komunikowania się ludzi;
  • całościowe rozpoznanie napisów umieszczonych w sali zajęć – nazw znajdujących się tam zabawek, kącików zainteresowań, roślin (sukcesywne ich wymieniane);
  • wykonywanie ćwiczeń rozwijających orientację przestrzenną (przygotowanie do czytania od lewej strony do prawej);
  • układanie rymów do podanych słów;
  • rozpoznawanie sztucznie otrzymywanych dźwięków, np.: przelewanie płynów, przesypywanie lub rozsypywanie różnych materiałów;
  • słuchanie znanych osób, rozpoznawanie ich po głosach;
  • uczestniczenie w zabawach polegających na odtwarzaniu usłyszanych dźwięków, np. w zabawie w echo melodyczne, wokalne;
  • wyklaskiwanie rytmicznych fragmentów piosenek;
  • rozpoznawanie piosenki po melodii nuconej przez nauczyciela lub chętne dziecko;
  • wyodrębnianie w słowach sylab, określanie ich kolejności; dzielenie słów na sylaby; liczenie sylab w słowach; tworzenie słów rozpoczynających się, kończących się daną sylabą;
  • umiejętne odczytywanie często stosowanych oznaczeń i symboli.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela oraz nagrań;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce;
  • śpiewanie powitania, pożegnania lub innych tekstów na podane lub wymyślone melodie;
  • tworzenie galerii prac plastycznych dzieci, związanych np. z porami roku;
  • odczuwanie radości z tworzenia, działania plastycznego;
  • oglądanie wybranych pozycji literatury dziecięcej, zwracanie uwagi na piękne ilustracje, obrazki;
  • słuchanie czytanych przez nauczyciela lub lektora fragmentów literatury z odpowiednią intonacją i odpowiednim natężeniem głosu; zwracanie uwagi na piękno języka polskiego;
  • bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z wybranych urządzeń technicznych, np. telewizora, komputera, telefonu komórkowego, tabletu, odtwarzacza płyt kompaktowych;
  • posługiwanie się zabawkami na baterie;
  • wyrażanie swoich przeżyć wewnętrznych, uczuć poprzez różne formy ekspresji: słowną, ruchową, plastyczną, muzyczną;
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, akwarelami z użyciem palców lub pędzli, na różnym podłożu; wycinanie, wydzieranie z różnego materiału, obrysowywanie szablonów, lepienie z gliny, plasteliny, masy solnej i papierowej, modeliny, naklejanie, ugniatanie itd.;
  • nauka piosenek fragmentami, metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek – zbiorowe i indywidualne;
  • wykorzystywanie naturalnych efektów perkusyjnych (klaskania, tupania, stukania…) do akompaniamentu podczas słuchania lub śpiewania piosenek;
  • poznawanie wyglądu instrumentów perkusyjnych: kołatki, grzechotki, bębenka, trójkąta, talerzy, drewienek i sposobu gry na nich;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu;
  • dostrzeganie zmian w wysokości dźwięków.

Aktywność poznawcza:

  • uczestniczenie w zabawach organizowanych przez nauczyciela, dających dziecku satysfakcję i radość;
  • dostrzeganie w toku zabaw potrzeb dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
  • dzielenie się swoimi zainteresowaniami;
  • dbanie o higienę zmysłów, np. unikanie hałasu, krzyku;
  • uczestniczenie w zabawach, ćwiczeniach, pracach plastycznych, rozmowach, słuchaniu wierszy, opowiadań, sprzyjających koncentrowaniu uwagi;
  • uczestniczenie w różnego rodzaju zabawach twórczych (tematycznych, konstrukcyjnych, ruchowych, z elementami pantomimy, itp.);
  • rozwijanie myślenia logicznego poprzez: zadawanie pytań, rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego, określanie kolejności zdarzeń w różnych naturalnych sytuacjach, historyjkach, zauważanie wokół siebie zmian odwracalnych (np. wycieranie gumką wyrazu napisanego ołówkiem na kartce) i nieodwracalnych (np. rozbicie kubka) oraz cyklicznych (np. pory roku);
  • poruszanie się pod dyktando nauczyciela;
  • rozwijanie wyobraźni przestrzennej (np. poprzez zastosowanie przestrzennych technik plastycznych, takich jak: konstruowanie, modelowanie itp., oraz pozostawianie swobody zagospodarowaniu przestrzeni kartki w toku rysowania);
  • nabywanie wrażliwości dotykowej (poprzez kontakt z różnym materiałem przeznaczony do działalności plastyczno-konstrukcyjnej, np. sznurkiem, watą, folią aluminiową, papierem ściernym, styropianem);
  • budowanie danego szeregu według wzrastającej lub malejącej: liczby elementów, wielkości, natężenia barwy;
  • łączenie przedmiotów w grupy na podstawie cechy percepcyjnej, np. barwy, wielkości, kształtu, a następnie cech funkcjonalnych;
  • kończenie rysowania danego przedmiotu według podanego wzoru;
  • uczestniczenie w zabawach rozwijających: aktywność badawczą, umiejętność rozwiązywania problemów, myślenie, wyobrażenia, umiejętność klasyfikowania, uogólniania, rozumowania przyczynowo–skutkowego, poznawania samego siebie.

Temat tygodnia: Jakie są moje supermoce?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 5-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • poznawanie części ciała,
  • rozwijanie myślenia logicznego,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • rozwijanie koordynacji słuchowo-ruchowej,
  • rozwijanie inteligencji emocjonalnej,
  • dążenie do zrozumienia własnej indywidualności,
  • rozwijanie pamięci,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • zwracanie uwagi na kulturę spożywania posiłków;
  • samodzielne rozbieranie się i ubieranie oraz dbanie o swoją garderobę;
  • pełnienie dyżurów, np. przy nakrywaniu do posiłków;
  • porządkowanie po sobie miejsca zabaw, pracy i spożywania posiłków;
  • dbanie o porządek na półkach indywidualnych;
  • uczestniczenie w tworzeniu dekoracji, wzbogacanie kącika przyrody;
  • określanie swoich cech fizycznych: wzrost (w odniesieniu do innych), kolor włosów, kolor oczu;
  • rysowanie siebie;
  • dostrzeganie zmian zachodzących we własnym wyglądzie pod wpływem upływającego czasu.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych i ćwiczeń gimnastycznych);
  • wykonywanie czynności wymagających zaangażowania mięśni dłoni, np. lepienie z plasteliny, zgniatanie i zaginanie papieru, wycinanie, wydzieranie;
  • rozwijanie koordynacji wzrokowo–ruchowej, np. powtarzanie ruchów innej osoby w czasie zabawy;
  • wykonywanie czynności z dużym i małym napięciem mięśniowym w toku zabaw ruchowych i ćwiczeń plastycznych;
  • nazywanie części ciała;
  • nabywanie świadomości własnego ciała (tzn. poprawnego nazywania części ciała, rozumienia ich funkcji, znajomości stron ciała).

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • bezpieczne korzystanie ze sprzętu sportowego, urządzeń znajdujących się na placu zabaw;
  • informowanie nauczyciela o wszystkich sytuacjach budzących wątpliwości i obawy;
  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • uczestniczenie w zabawach organizowanych w terenie (w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku) w różnych porach roku (na śniegu, w wodzie);
  • przebywanie na świeżym powietrzu: uczestniczenie w spacerach, zabawach i ćwiczeniach ruchowych;
  • bezpieczne posługiwanie się nożyczkami;
  • wybieranie bezpiecznego miejsca do zabawy;
  • dbanie o higienę poprzez codzienne mycie całego ciała, mycie zębów po posiłkach, samodzielne korzystanie z toalety, mycie rąk, zwłaszcza po pobycie w toalecie i po zabawie na świeżym powietrzu, utrzymywanie w czystości odzieży, obuwia; zwracanie uwag na estetyczny wygląd, samodzielne ubieranie się i rozbieranie, dbanie o rzeczy osobiste, codzienne zmienianie bielizny, nieużywanie cudzych grzebieni, szczotek, ręczników, zachowywanie porządku w miejscu zabawy, pracy, nauki;
  • spożywanie posiłków w czystych naczyniach, przy estetycznie nakrytym stole;
  • przestrzeganie zasad właściwego zachowania podczas spożywania posiłków;
  • wyrabianie nawyków zdrowotnych;
  • przeplatanie aktywności ruchowej z odpoczynkiem;
  • ubieranie się odpowiednio do warunków atmosferycznych występujących w różnych porach roku (zapobieganie przegrzaniu i zmarznięciu);
  • uczestniczenie w ćwiczeniach gimnastycznych;
  • nazywanie części ciała;
  • wskazywanie, po której stronie ciała znajduje się serce;
  • dostrzeganie zmian w swoim rozwoju fizycznym na przestrzeni kilku lat (wzrost, zmiany proporcji w budowie ciała) na podstawie zdjęć;
  • dostrzeganie różnic w wyglądzie między dziewczynkami i chłopcami oraz kobietami i mężczyznami;
  • utrwalanie orientacji w schemacie własnego ciała i ciała drugiej osoby (np. w kontekście kształtowania prawidłowej postawy).

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • wyrażanie i nazywanie różnych emocji podczas zabaw;
  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • zapraszanie innych dzieci do wspólnej zabawy;
  • cieszenie się z sukcesów innej osoby;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • dostrzeganie i akceptowanie potrzeb ludzi o szczególnych, wyjątkowych zdolnościach;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • zwracanie się o pomoc w trudnych sytuacjach.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • prezentowanie własnych wyrobów, dokonanie samooceny ich wykonania;
  • współdecydowanie o sposobie wykonania danej czynności;
  • uczestniczenie w sytuacjach stwarzających możliwość wyboru, przewidywanie skutków zachowań, zwracanie uwagi na konsekwencje wynikające z danego wyboru;
  • szukanie kompromisu w trudnych sprawach;
  • przestrzeganie wspólnie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie;
  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • cieszenie się z sukcesów drugiej osoby;
  • pomaganie kolegom w sytuacjach wywołujących smutek;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • współdziałanie podczas zabaw, gier, tańców integracyjnych;
  • unikanie zachowań agresywnych, powstrzymywanie ich, dążenie do kompromisu;
  • uczestniczenie we wspólnych zabawach, np.: ruchowych, prowadzonych metodą Rudolfa Labana, Weroniki Sherborne;
  • wspólne wykonywanie prac plastycznych;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • odpowiadanie na pytania, formułowanie własnych pytań;
  • oglądanie zdjęć, ilustracji, słuchanie wierszy, opowiadań; odwoływanie się do własnych obserwacji w celu zwracania uwagi na piękno naszego kraju.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • podejmowanie prób posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem;
  • podawanie przykładów różnych zainteresowań;
  • określanie tego, co dziecko robi dobrze.

Językowa aktywność dziecka:

  • aktywne słuchanie rozmówcy;
  • wyrażanie swoich myśli, potrzeb, przeżyć w rozmowach z rówieśnikami w codziennych sytuacjach;
  • swobodne rozmowy na tematy bliskie dzieciom w kontaktach grupowych;
  • przekazywanie swoich odczuć, intencji w sposób werbalny i niewerbalny;
  • wypowiadanie się złożonymi zdaniami, stosowanie kilkuzdaniowej wypowiedzi;
  • odpowiadanie na pytania, poprawne formułowanie pytań;
  • poznawanie nazwisk wybranych autorów książek dla dzieci, takich jak: D. Wawiłow, D. Gellner, W. Chotomska, J. Tuwim, J. Brzechwa;
  • stosowanie w wypowiedziach właściwych form fleksyjnych wszystkich odmiennych części mowy: czasownika, rzeczownika, zaimka, przymiotnika, liczebnika;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, baśni polskich i zagranicznych autorów;
  • zwracanie uwagi na fakt, że czytanie obok mówienia i pisania jest jedną z form komunikowania się ludzi;
  • całościowe rozpoznanie napisów umieszczonych w sali zajęć – nazw znajdujących się tam zabawek, kącików zainteresowań, roślin (sukcesywne ich wymieniane);
  • wyodrębnianie w słowach sylab, określanie ich kolejności; dzielenie słów na sylaby; liczenie sylab w słowach; tworzenie słów rozpoczynających się, kończących się daną sylabą;
  • umiejętne odczytywanie często stosowanych oznaczeń i symboli.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela oraz nagrań;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce;
  • śpiewanie powitania, pożegnania lub innych tekstów na podane lub wymyślone melodie;
  • tworzenie galerii prac plastycznych dzieci, związanych np. z porami roku;
  • odczuwanie radości z tworzenia, działania plastycznego;
  • oglądanie wybranych pozycji literatury dziecięcej, zwracanie uwagi na piękne ilustracje, obrazki;
  • słuchanie czytanych przez nauczyciela lub lektora fragmentów literatury z odpowiednią intonacją i odpowiednim natężeniem głosu; zwracanie uwagi na piękno języka polskiego;
  • bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z wybranych urządzeń technicznych, np. telewizora, komputera, telefonu komórkowego, tabletu, odtwarzacza płyt kompaktowych;
  • posługiwanie się zabawkami na baterie;
  • wyrażanie swoich przeżyć wewnętrznych, uczuć poprzez różne formy ekspresji: słowną, ruchową, plastyczną, muzyczną;
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, akwarelami z użyciem palców lub pędzli, na różnym podłożu; wycinanie, wydzieranie z różnego materiału, obrysowywanie szablonów, lepienie z gliny, plasteliny, masy solnej i papierowej, modeliny, naklejanie, ugniatanie itd.;
  • nauka piosenek fragmentami, metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek – zbiorowe i indywidualne;
  • wykorzystywanie naturalnych efektów perkusyjnych (klaskania, tupania, stukania…) do akompaniamentu podczas słuchania lub śpiewania piosenek;
  • poznawanie wyglądu instrumentów perkusyjnych: kołatki, grzechotki, bębenka, trójkąta, talerzy, drewienek i sposobu gry na nich;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu;
  • dostrzeganie zmian w wysokości dźwięków.

Aktywność poznawcza:

  • uczestniczenie w zabawach organizowanych przez nauczyciela, dających dziecku satysfakcję i radość;
  • dostrzeganie w toku zabaw potrzeb dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
  • dzielenie się swoimi zainteresowaniami;
  • dbanie o higienę zmysłów, np. unikanie hałasu, krzyku;
  • uczestniczenie w zabawach, ćwiczeniach, pracach plastycznych, rozmowach, słuchaniu wierszy, opowiadań, sprzyjających koncentrowaniu uwagi;
  • nauka na pamięć wierszy i piosenek treściowo bliskich dzieciom oraz sytuacjom, z jakimi się spotykają;
  • uczestniczenie w różnego rodzaju zabawach twórczych (tematycznych, konstrukcyjnych, ruchowych, z elementami pantomimy, itp.);
  • rozwijanie myślenia logicznego poprzez: zadawanie pytań, rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego, określanie kolejności zdarzeń w różnych naturalnych sytuacjach, historyjkach, zauważanie wokół siebie zmian odwracalnych (np. wycieranie gumką wyrazu napisanego ołówkiem na kartce) i nieodwracalnych (np. rozbicie kubka) oraz cyklicznych (np. pory roku);
  • poruszanie się pod dyktando nauczyciela;
  • rozwijanie wyobraźni przestrzennej (np. poprzez zastosowanie przestrzennych technik plastycznych, takich jak: konstruowanie, modelowanie itp., oraz pozostawianie swobody zagospodarowaniu przestrzeni kartki w toku rysowania);
  • nabywanie wrażliwości dotykowej (poprzez kontakt z różnym materiałem przeznaczony do działalności plastyczno-konstrukcyjnej, np. sznurkiem, watą, folią aluminiową, papierem ściernym, styropianem);
  • uczestniczenie w zabawach rozwijających: aktywność badawczą, umiejętność rozwiązywania problemów, myślenie, wyobrażenia, umiejętność klasyfikowania, uogólniania, rozumowania przyczynowo-skutkowego, poznawania samego siebie;
  • obserwowanie roślin, zwierząt przy użyciu lupy, np. owadów, płazów.

Temat tygodnia: Kiedy Pani Jesień obchodzi urodziny?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 5-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • poszerzanie wiedzy na temat naszej jesieni,
  • zachęcanie do obserwacji środowiska przyrodniczego, jakim jest park,
  • nazywanie figur geometrycznych,
  • rozwijanie wyobraźni muzycznej oraz umiejętności swobodnego poruszania się w przestrzeni,
  • budzenie ciekawości poznawczej,
  • rozwijanie aktywności badawczej,
  • rozwijanie sprawności fizycznej,
  • rozwijanie umiejętności plastycznych.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • zwracanie uwagi na kulturę spożywania posiłków;
  • samodzielne rozbieranie się i ubieranie oraz dbanie o swoją garderobę;
  • pełnienie dyżurów, np. przy nakrywaniu do posiłków;
  • porządkowanie po sobie miejsca zabaw, pracy i spożywania posiłków;
  • dbanie o porządek na półkach indywidualnych;
  • uczestniczenie w tworzeniu dekoracji, wzbogacanie kącika przyrody.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych i ćwiczeń gimnastycznych);
  • wykonywanie czynności wymagających zaangażowania mięśni dłoni, np. lepienie z plasteliny, zgniatanie i zaginanie papieru, wycinanie, wydzieranie;
  • rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, np. powtarzanie ruchów innej osoby w czasie zabawy;
  • wykonywanie czynności z dużym i małym napięciem mięśniowym w toku zabaw ruchowych i ćwiczeń plastycznych.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • bezpieczne korzystanie ze sprzętu sportowego, urządzeń znajdujących się na placu zabaw;
  • informowanie nauczyciela o wszystkich sytuacjach budzących wątpliwości i obawy;
  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • uczestniczenie w zabawach organizowanych w terenie (w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku) w różnych porach roku (na śniegu, w wodzie);
  • przebywanie na świeżym powietrzu: uczestniczenie w spacerach, zabawach i ćwiczeniach ruchowych;
  • bezpieczne posługiwanie się nożyczkami;
  • wybieranie bezpiecznego miejsca do zabawy;
  • dbanie o higienę poprzez codzienne mycie całego ciała, mycie zębów po posiłkach, samodzielne korzystanie z toalety, mycie rąk, zwłaszcza po pobycie w toalecie i po zabawie na świeżym powietrzu, utrzymywanie w czystości odzieży, obuwia; zwracanie uwag na estetyczny wygląd, samodzielne ubieranie się i rozbieranie, dbanie o rzeczy osobiste, codzienne zmienianie bielizny, nieużywanie cudzych grzebieni, szczotek, ręczników, zachowywanie porządku w miejscu zabawy, pracy, nauki;
  • spożywanie posiłków w czystych naczyniach, przy estetycznie nakrytym stole;
  • przestrzeganie zasad właściwego zachowania podczas spożywania posiłków;
  • wyrabianie nawyków zdrowotnych;
  • przeplatanie aktywności ruchowej z odpoczynkiem;
  • ubieranie się odpowiednio do warunków atmosferycznych występujących w różnych porach roku (zapobieganie przegrzaniu i zmarznięciu);
  • uczestniczenie w ćwiczeniach gimnastycznych.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • wyrażanie i nazywanie różnych emocji podczas zabaw;
  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • zapraszanie innych dzieci do wspólnej zabawy;
  • cieszenie się z sukcesów innej osoby;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • dostrzeganie i akceptowanie potrzeb ludzi o szczególnych, wyjątkowych zdolnościach;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • zwracanie się o pomoc w trudnych sytuacjach.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • prezentowanie własnych wyrobów, dokonanie samooceny ich wykonania;
  • współdecydowanie o sposobie wykonania danej czynności;
  • uczestniczenie w sytuacjach stwarzających możliwość wyboru, przewidywanie skutków zachowań, zwracanie uwagi na konsekwencje wynikające z danego wyboru;
  • szukanie kompromisu w trudnych sprawach;
  • przestrzeganie wspólnie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie;
  • dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich;
  • cieszenie się z sukcesów drugiej osoby;
  • pomaganie kolegom w sytuacjach wywołujących smutek;
  • szanowanie wytworów pracy innych oraz ich własności;
  • współdziałanie podczas zabaw, gier, tańców integracyjnych;
  • unikanie zachowań agresywnych, powstrzymywanie ich, dążenie do kompromisu;
  • uczestniczenie we wspólnych zabawach, np.: ruchowych, prowadzonych metodą Rudolfa Labana, Weroniki Sherborne;
  • wspólne wykonywanie prac plastycznych;
  • dzielenie się wrażeniami, spostrzeżeniami z obserwacji danego zdarzenia, danej sytuacji;
  • odpowiadanie na pytania, formułowanie własnych pytań;
  • oglądanie zdjęć, ilustracji, słuchanie wierszy, opowiadań; odwoływanie się do własnych obserwacji w celu zwracania uwagi na piękno naszego kraju.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • podejmowanie prób posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem.

Językowa aktywność dziecka:

  • aktywne słuchanie rozmówcy;
  • wyrażanie swoich myśli, potrzeb, przeżyć w rozmowach z rówieśnikami w codziennych sytuacjach;
  • swobodne rozmowy na tematy bliskie dzieciom w kontaktach grupowych;
  • przekazywanie swoich odczuć, intencji w sposób werbalny i niewerbalny;
  • wypowiadanie się złożonymi zdaniami, stosowanie kilkuzdaniowej wypowiedzi;
  • odpowiadanie na pytania, poprawne formułowanie pytań;
  • poznawanie nazwisk wybranych autorów książek dla dzieci, takich jak: D. Wawiłow, D. Gellner, W. Chotomska, J. Tuwim, J. Brzechwa;
  • stosowanie w wypowiedziach właściwych form fleksyjnych wszystkich odmiennych części mowy: czasownika, rzeczownika, zaimka, przymiotnika, liczebnika;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, baśni polskich i zagranicznych autorów;
  • zwracanie uwagi na fakt, że czytanie obok mówienia i pisania jest jedną z form komunikowania się ludzi;
  • całościowe rozpoznanie napisów umieszczonych w sali zajęć – nazw znajdujących się tam zabawek, kącików zainteresowań, roślin (sukcesywne ich wymieniane);
  • wyodrębnianie w słowach sylab, określanie ich kolejności; dzielenie słów na sylaby; liczenie sylab w słowach; tworzenie słów rozpoczynających się, kończących się daną sylabą;
  • umiejętne odczytywanie często stosowanych oznaczeń i symboli.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela oraz nagrań;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych, pląsach przy muzyce;
  • śpiewanie powitania, pożegnania lub innych tekstów na podane lub wymyślone melodie;
  • tworzenie galerii prac plastycznych dzieci, związanych np. z porami roku;
  • odczuwanie radości z tworzenia, działania plastycznego;
  • oglądanie wybranych pozycji literatury dziecięcej, zwracanie uwagi na piękne ilustracje, obrazki;
  • słuchanie czytanych przez nauczyciela lub lektora fragmentów literatury z odpowiednią intonacją i odpowiednim natężeniem głosu; zwracanie uwagi na piękno języka polskiego;
  • bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z wybranych urządzeń technicznych, np. telewizora, komputera, telefonu komórkowego, tabletu, odtwarzacza płyt kompaktowych;
  • posługiwanie się zabawkami na baterie;
  • wyrażanie swoich przeżyć wewnętrznych, uczuć poprzez różne formy ekspresji: słowną, ruchową, plastyczną, muzyczną;
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, akwarelami z użyciem palców lub pędzli, na różnym podłożu; wycinanie, wydzieranie z różnego materiału, obrysowywanie szablonów, lepienie z gliny, plasteliny, masy solnej i papierowej, modeliny, naklejanie, ugniatanie itd.;
  • nauka piosenek fragmentami, metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek – zbiorowe i indywidualne;
  • wykorzystywanie naturalnych efektów perkusyjnych (klaskania, tupania, stukania…) do akompaniamentu podczas słuchania lub śpiewania piosenek;
  • poznawanie wyglądu instrumentów perkusyjnych: kołatki, grzechotki, bębenka, trójkąta, talerzy, drewienek i sposobu gry na nich;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu;
  • dostrzeganie zmian w wysokości dźwięków.

Aktywność poznawcza:

  • uczestniczenie w zabawach organizowanych przez nauczyciela, dających dziecku satysfakcję i radość;
  • dostrzeganie w toku zabaw potrzeb dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
  • dzielenie się swoimi zainteresowaniami;
  • dbanie o higienę zmysłów, np. unikanie hałasu, krzyku;
  • uczestniczenie w zabawach, ćwiczeniach, pracach plastycznych, rozmowach, słuchaniu wierszy, opowiadań, sprzyjających koncentrowaniu uwagi;
  • uczestniczenie w różnego rodzaju zabawach twórczych (tematycznych, konstrukcyjnych, ruchowych, z elementami pantomimy, itp.);
  • rozwijanie myślenia logicznego poprzez: zadawanie pytań, rozwijanie myślenia przyczynowo-skutkowego, określanie kolejności zdarzeń w różnych naturalnych sytuacjach, historyjkach, zauważanie wokół siebie zmian odwracalnych (np. wycieranie gumką wyrazu napisanego ołówkiem na kartce) i nieodwracalnych (np. rozbicie kubka) oraz cyklicznych (np. pory roku);
  • poruszanie się pod dyktando nauczyciela;
  • rozwijanie wyobraźni przestrzennej (np. poprzez zastosowanie przestrzennych technik plastycznych, takich jak: konstruowanie, modelowanie itp., oraz pozostawianie swobody zagospodarowaniu przestrzeni kartki w toku rysowania);
  • nabywanie wrażliwości dotykowej (poprzez kontakt z różnym materiałem przeznaczony do działalności plastyczno-konstrukcyjnej, np. sznurkiem, watą, folią aluminiową, papierem ściernym, styropianem);
  • uczestniczenie w zabawach rozwijających: aktywność badawczą, umiejętność rozwiązywania problemów, myślenie, wyobrażenia, umiejętność klasyfikowania, uogólniania, rozumowania przyczynowo-skutkowego, poznawania samego siebie;
  • obserwowanie, w sposób bezpośredni lub pośredni, zmian zachodzących w przyrodzie w wybranych środowiskach (np. w lesie, na łące);
  • nazywanie przetworów z owoców i warzyw (dżemy, soki, kiszonki, kompoty);
  • rozpoznawanie drzew owocowych po owocach; wyjaśnienie znaczenia słowa sad;
  • poznawanie ogólnej budowy grzybów, sposobów ich zbierania;
  • okazywanie na wybranych przykładach (np. jeża, wiewiórki, bociana), jak zwierzęta przygotowują się do nadchodzącej zimy (odlatują do Afryki, gromadzą zapasy, zasypiają);
  • zwracanie uwagi na zmiany w wyglądzie zwierząt, np. zmiana ubarwienia, gęstnienie futra, piór;
  • obserwowanie zmian zachodzących w przyrodzie późną jesienią, występujących zjawisk atmosferycznych, np. padającego deszczu, mgły, obniżającej się temperatury, skracającej się długości dnia;
  • wyjaśnianie roli wody w życiu ludzi i zwierząt.

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) oraz treści programowe dla 4-latków:

Temat tygodnia: Co słychać w przedszkolu?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 4-latków:

  • rozwijanie umiejętności wypowiadania się na określony temat,
  • zachęcenie do udziału w aktywnościach rozwijających umiejętności komunikacyjne,
  • kształtowanie schematu własnego ciała,
  • zachęcenie do stosowania przyjętych reguł zachowania w różnych sytuacjach dnia codziennego,
  • reagowanie na ustalone sygnały,
  • nawiązanie relacji rówieśniczych,
  • rozwijanie sprawności ruchowej,
  • kształtowanie orientacji przestrzennej,
  • rozwijanie sprawności manualnej,
  • utrwalenie zasad zawartych w kodeksie przedszkolaka.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • określanie swoich cech fizycznych: płeć, wiek, kolor oczu;
  • korzystanie z własnych zmysłów: rozpoznawanie smaku, zapachu, słyszanych dźwięków, rozpoznawanie za pomocą wzroku, dotyku;
  • wskazywanie części ciała i ich nazywanie;
  • zdejmowanie ubrań, butów, umieszczanie ich w wyznaczonym miejscu w szatni;
  • zakładanie ubrań, butów;
  • korzystanie z toalety;
  • spożywanie posiłków – prawidłowe posługiwanie się łyżką, widelcem;
  • udział w porządkowaniu sali po skończonej zabawie.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych);
  • nazywanie wybranych części ciała;
  • nabywanie koordynacji ruchowej.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych i ruchowych;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • nazywanie wybranych części ciała;
  • dostrzeganie podstawowych różnic między dziewczynkami i chłopcami oraz kobietami i mężczyznami;
  • rozwijanie orientacji w schemacie własnego ciała;
  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami skoku, podskoku, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • przebywanie na świeżym powietrzu – uczestniczenie w spacerach, zabawach;
  • poznawanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu: nieostrożne korzystanie z urządzeń znajdujących się w ogrodzie przedszkolnym.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • nieprzeszkadzanie innym dzieciom w zabawie;
  • podejmowanie prób wspólnych zabaw;
  • rozumienie znaczenia estetycznego urządzenia wnętrz, w których się przebywa.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • podawanie swojego imienia i nazwiska;
  • określanie swoich cech fizycznych: płeć, wiek, kolor oczu;
  • poznawanie imion i nazwisk dzieci z grupy;
  • przestrzeganie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie;
  • nieprzeszkadzanie innym dzieciom w zabawie;
  • podejmowanie prób wspólnych zabaw;
  • uczestniczenie we wspólnych zabawach;
  • mówienie o swoich potrzebach;
  • odpowiadanie na pytania.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • poznawanie czynności, jakie wykonują osoby z najbliższego otoczenia, nazywanie narzędzi pracy, zwrócenie uwagi na ubiór tych osób;
  • odgrywanie różnych ról zawodowych w zabawie;
  • spacerowanie w pobliżu przedszkola.

Językowa aktywność dziecka:

  • słuchanie dźwięków dochodzących z otoczenia;
  • maszerowanie w rytmie muzyki lub w rytmie wystukiwanym na bębenku;
  • wypowiadanie się na temat obrazka, ilustracji, wysłuchanego tekstu;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, odpowiadanie na pytania dotyczące utworu literackiego;
  • obserwowanie otoczenia, wymienianie jego elementów;
  • wprowadzenie graficznych znaków umownych, np. znaczków w szatni, oznakowania półek indywidualnych.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela;
  • nauka prostych piosenek fragmentami metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek razem z osobą dorosłą;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce;
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, lepienie z gliny, masy solnej;
  • oglądanie książek i czasopism umieszczonych w kąciku książki;
  • słuchanie fragmentów książek i tekstów z czasopism.

Aktywność poznawcza:

  • uczestniczenie w zabawach rozwijających;
  • umiejętność poznawania samego siebie;
  • wykorzystywanie w zabawach różnych zabawek, przedmiotów;
  • uczestniczenie w zabawach twórczych (głównie tematycznych, konstrukcyjnych i ruchowych) wskazywanie wymienionych części ciała;
  • nazywanie danych części ciała;
  • pokazywanie wymienionych części ciała u partnera;
  • rozpoznawanie przedmiotów, roślin, zwierząt za pomocą zmysłów: dotyku, smaku, węchu, wzroku, słuchu;
  • zauważanie rytmów, np. w ułożonym materiale przyrodniczym, mozaice geometrycznej, w klockach;
  • porządkowanie jednorodnych obiektów w otoczeniu na podstawie różnic występujących między nimi; liczenie z wymienianiem kolejnych liczebników głównych; zwrócenie uwagi na rolę ostatniego liczebnika;
  • liczenie palców, przedmiotów itp.

Temat tygodnia: Jak być superbezpiecznym?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 4-latków:

  • rozwijanie mowy;
  • poznawanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa,
  • zapoznanie z wyposażeniem apteczki pierwszej pomocy i sytuacjami, w których wykorzystuje się apteczkę,
  • rozwijanie umiejętności opisywania cech przedmiotów i przeliczania,
  • utrwalenie numeru alarmowego 112 poprzez śpiew i zabawy przy muzyce,
  • nawiązanie relacji rówieśniczych,
  • rozwijanie sprawności ruchowej,
  • kształtowanie orientacji przestrzennej,
  • rozumienie znaczenia znaków drogowych w ruchu drogowym,
  • rozwijanie umiejętności manualnych.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • korzystanie z własnych zmysłów: rozpoznawanie smaku, zapachu, słyszanych dźwięków, rozpoznawanie za pomocą wzroku, dotyku;
  • zdejmowanie ubrań, butów, umieszczanie ich w wyznaczonym miejscu w szatni;
  • składanie ubrań przed leżakowaniem;
  • odkładanie prac na półki indywidualne;
  • spożywanie posiłków – prawidłowe posługiwanie się łyżką, widelcem;
  • udział w porządkowaniu sali po skończonej zabawie.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych);
  • nabywanie koordynacji ruchowej.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych i ruchowych;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu o dużym zróżnicowaniu;
  • uczestniczenie w zabawach konstrukcyjnych.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami skoku, podskoku, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • przebywanie na świeżym powietrzu – uczestniczenie w spacerach, zabawach;
  • poznawanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu: nieostrożne korzystanie z urządzeń znajdujących się w ogrodzie przedszkolnym.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • podejmowanie prób wspólnych zabaw;
  • rozumienie znaczenia estetycznego urządzenia wnętrz, w których się przebywa;
  • dzielenie się zabawkami z innymi dziećmi;
  • poznanie własnych możliwości przy wykonywaniu różnych czynności.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • podawanie swojego imienia i nazwiska;
  • przestrzeganie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie;
  • podejmowanie prób wspólnych zabaw;
  • uczestniczenie we wspólnych zabawach;
  • mówienie o swoich potrzebach;
  • odpowiadanie na pytania.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • spacerowanie w pobliżu przedszkola.

Językowa aktywność dziecka:

  • maszerowanie w rytmie muzyki lub w rytmie wystukiwanym na bębenku;
  • wypowiadanie się na temat obrazka, ilustracji, wysłuchanego tekstu;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, odpowiadanie na pytania dotyczące utworu literackiego;
  • różnicowanie głosów zwierząt, pojazdów, naśladowanie ich;
  • powtarzanie krótkich rymowanek;
  • rytmiczne powtarzanie tekstów rymowanek, krótkich wierszy.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela;
  • nauka prostych piosenek fragmentami metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek razem z osobą dorosłą;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce;
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, lepienie z gliny, masy solnej;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu o dużym zróżnicowaniu;
  • uczestniczenie w zabawach naśladowczych;
  • nazywanie barw podstawowych;
  • uczestniczenie w zabawach konstrukcyjnych.

Aktywność poznawcza:

  • uczestniczenie w zabawach twórczych (głównie tematycznych, konstrukcyjnych i ruchowych) wskazywanie wymienionych części ciała;
  • rozpoznawanie przedmiotów, roślin, zwierząt za pomocą zmysłów: dotyku, smaku, węchu, wzroku, słuchu;
  • powtarzanie z pamięci wierszy, rymowanek, piosenek w połączeniu z ruchem;
  • uczestniczenie w zabawach – rozwiązywanie prostych zagadek;
  • określanie położenia przedmiotów w przestrzeni; stosowanie określeń: na, pod, przed, za, wysoko, nisko;
  • porządkowanie jednorodnych obiektów w otoczeniu na podstawie różnic występujących między nimi;
  • liczenie palców, przedmiotów itp.;
  • obserwowanie środowiska przyrodniczego; zwracanie uwagi na dominującą kolorystykę, zmiany, jakie zachodzą w przyrodzie;
  • obserwowanie zmian zachodzących w przyrodzie późną jesienią, występujących zjawisk atmosferycznych np. padającego deszczu;
  • obserwowanie w sposób bezpośredni zmian zachodzących w przyrodzie;
  • składanie pociętych obrazków w całość według podanego wzoru − poznawanie znaczenia pasów, sygnalizacji świetlnej.

Temat tygodnia: Jakie są moje supermoce?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 4-latków:

  • kształcenie umiejętności dostrzegania swoich mocnych stron,
  • rozwijanie mowy i koncentracji uwagi,
  • kształtowanie świadomości schematu własnego ciała,
  • rozwijanie umiejętności określania cech przedmiotów, poznawanych wielozmysłowo,
  • rozwijanie koordynacji słuchowo-ruchowej,
  • nawiązanie relacji rówieśniczych,
  • rozwijanie sprawności ruchowej,
  • zachęcenie do dbałości o utrzymywanie prawidłowej postawy ciała,
  • organizowanie sytuacji sprzyjających poznawaniu uczuć,
  • rozwijanie sprawności manualnej.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • oglądanie siebie w lustrze;
  • korzystanie z własnych zmysłów: rozpoznawanie smaku, zapachu, słyszanych dźwięków, rozpoznawanie za pomocą wzroku, dotyku;
  • wskazywanie części ciała i ich nazywanie;
  • korzystanie z toalety;
  • odkładanie prac na półki indywidualne;
  • spożywanie posiłków – prawidłowe posługiwanie się łyżką, widelcem;
  • udział w porządkowaniu sali po skończonej zabawie.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych);
  • nazywanie wybranych części ciała;
  • nabywanie sprawności manualnej (poprzez wykonywanie czynności wymagających zaangażowania mięśni dłoni, np. lepienie prostych kształtów z plasteliny, zgniatanie i zaginanie papieru);
  • nabywanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, np. powtarzanie prostych ruchów innej osoby w czasie zabawy.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych i ruchowych;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce;
  • uczestniczenie w zabawach angażujących kilka zmysłów jednocześnie.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • nazywanie wybranych części ciała;
  • rozwijanie orientacji w schemacie własnego ciała;
  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami skoku, podskoku, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • przebywanie na świeżym powietrzu – uczestniczenie w spacerach, zabawach;
  • poznawanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu: nieostrożne korzystanie z urządzeń znajdujących się w ogrodzie przedszkolnym;
  • sygnalizowanie nauczycielowi złego samopoczucia;
  • spożywanie zdrowej żywności: warzyw, owoców, mięsa, nabiału (ograniczanie spożycia słodyczy, chipsów), picie wody, kompotów, soków (ograniczenie spożycia napojów gazowanych).

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • wskazywanie odpowiednich obrazków przedstawiających różne stany emocjonalne na kostce pantomimicznej;
  • próby nazywania swoich emocji (np.: radość, smutek, złość, strach);
  • próby określania przyczyn swoich stanów emocjonalnych;
  • dzielenie się zabawkami z innymi dziećmi;
  • poznanie własnych możliwości przy wykonywaniu różnych czynności.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • określanie swoich ulubionych zabaw, zajęć;
  • współdecydowanie o ubiorze, wyborze zabawek, zabaw;
  • uczestniczenie we wspólnych zabawach;
  • stosowanie form grzecznościowych względem siebie, a także osób dorosłych w każdej sytuacji (w domu, w przedszkolu, na ulicy);
  • odpowiadanie na pytania.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • spacerowanie w pobliżu przedszkola.

Językowa aktywność dziecka:

  • uważne słuchanie rozmówcy;
  • maszerowanie w rytmie muzyki lub w rytmie wystukiwanym na bębenku;
  • wypowiadanie się na temat obrazka, ilustracji, wysłuchanego tekstu;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, odpowiadanie na pytania dotyczące utworu literackiego;
  • wypowiadanie się prostymi zdaniami;
  • rytmiczne powtarzanie tekstów rymowanek, krótkich wierszy.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela;
  • nauka prostych piosenek fragmentami metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek razem z osobą dorosłą;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce;
  • uczestniczenie w zabawach naśladowczych;
  • nazywanie barw podstawowych;
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, lepienie z gliny, masy solnej.

Aktywność poznawcza:

  • uczestniczenie w zabawach rozwijających umiejętność poznawania samego siebie;
  • wymienianie poglądów na temat ulubionych zabawek;
  • podejmowanie zabaw inicjowanych przez nauczyciela, rozwijających zainteresowania dzieci;
  • rozpoznawanie przedmiotów, roślin, zwierząt za pomocą zmysłów: dotyku, smaku, węchu, wzroku, słuchu;
  • powtarzanie z pamięci wierszy, rymowanek, piosenek w połączeniu z ruchem;
  • dotykanie swojego ciała, zabawy z wykorzystaniem palców, dłoni, głowy, ramion itd.; oglądanie siebie w lustrze;
  • wskazywanie wymienionych części ciała;
  • nazywanie danych części ciała;
  • pokazywanie wymienionych części ciała u partnera;
  • zauważanie rytmów, np. w ułożonym materiale przyrodniczym, mozaice geometrycznej, w klockach;
  • liczenie palców, przedmiotów itp.;
  • rozpoznawanie i nazywanie wybranych warzyw; rozróżnianie ich za pomocą wzroku, dotyku, smaku, zapachu;
  • rozpoznawanie wybranych owoców po wyglądzie, kształcie, smaku.

Temat tygodnia: Co się zmienia jesienią?

Zamierzenia wychowawczo-dydaktyczne (cele główne) dla 4-latków:

  • rozwijanie mowy,
  • poznawanie oznak jesieni,
  • poznawanie wyglądu liści klonu i kasztanowca,
  • rozwijanie umiejętności liczenia i klasyfikowania liści ze względu na ich rodzaj,
  • rozwijanie koordynacji słuchowo-ruchowej,
  • doskonalenie ekspresji ruchowej i słownej poprzez łączenie śpiewu z elementem ruchu,
  • rozwijanie sprawności ruchowej,
  • zachęcenie do dbałości o utrzymywanie prawidłowej postawy ciała,
  • utrwalenie znajomości wyglądu wybranych owoców i warzyw,
  • rozwijanie umiejętności manualnych.

Treści programowe:

Fizyczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • korzystanie z własnych zmysłów: rozpoznawanie smaku, zapachu, słyszanych dźwięków, rozpoznawanie za pomocą wzroku, dotyku;
  • zakładanie ubrań, butów;
  • odkładanie prac na półki indywidualne;
  • spożywanie posiłków – prawidłowe posługiwanie się łyżką, widelcem;
  • składanie ubrań przed leżakowaniem;
  • udział w porządkowaniu sali po skończonej zabawie.

Językowa aktywność dziecka:

  • rozwijanie sprawności całego ciała (w toku wykonywania czynności samoobsługowych, zabaw ruchowych);
  • nabywanie sprawności manualnej (poprzez wykonywanie czynności wymagających zaangażowania mięśni dłoni, np. lepienie prostych kształtów z plasteliny, zgniatanie i zaginanie papieru);
  • nabywanie koordynacji wzrokowo-ruchowej, np. powtarzanie prostych ruchów innej osoby w czasie zabawy.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych i ruchowych;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu o dużym zróżnicowaniu;
  • budowanie z naturalnych materiałów (piasek, śnieg);
  • uczestniczenie w zabawach angażujących kilka zmysłów jednocześnie.

Ruchowa i zdrowotna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie w zabawach ruchowych: kształtujących postawę, orientacyjno-porządkowych, bieżnych, z elementami czworakowania, z elementami skoku, podskoku, z elementami toczenia, z elementami rzutu, chwytu, równoważnych, organizowanych metodą opowieści ruchowych, ze śpiewem;
  • przebywanie na świeżym powietrzu – uczestniczenie w spacerach, zabawach;
  • spożywanie zdrowej żywności: warzyw, owoców, mięsa, nabiału (ograniczanie spożycia słodyczy, chipsów), picie wody, kompotów, soków (ograniczenie spożycia napojów gazowanych);
  • naśladowanie ruchów wykonywanych przez nauczyciela, odtwarzanie ruchem całego ciała sposobów poruszania się zwierząt.

Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • dzielenie się zabawkami z innymi dziećmi;
  • poznanie własnych możliwości przy wykonywaniu różnych czynności.

Społeczny obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • uczestniczenie we wspólnych zabawach;
  • nieprzeszkadzanie innym dzieciom w zabawie;
  • odpowiadanie na pytania.

Poznawczy obszar rozwoju dziecka

Społeczna aktywność dziecka:

  • spacerowanie w pobliżu przedszkola.

Językowa aktywność dziecka:

  • słuchanie dźwięków dochodzących z otoczenia;
  • rozpoznawanie sztucznie otrzymywanych dźwięków, np. poprzez pocieranie, gniecenie różnych rodzajów papieru lub stukanie przedmiotami;
  • słuchanie różnych odgłosów przyrody, rozpoznawanie ich;
  • wypowiadanie się na temat obrazka, ilustracji, wysłuchanego tekstu;
  • słuchanie wierszy, opowiadań, odpowiadanie na pytania dotyczące utworu literackiego;
  • powtarzanie krótkich rymowanek;
  • wypowiadanie się prostymi zdaniami;
  • sylabizowanie w toku zabaw, np. naśladowanie mowy robota, lalki;
  • rytmiczne powtarzanie tekstów rymowanek, krótkich wierszy.

Artystyczna aktywność dziecka:

  • słuchanie piosenek w wykonaniu nauczyciela;
  • nauka prostych piosenek fragmentami metodą ze słuchu;
  • śpiewanie piosenek razem z osobą dorosłą;
  • uczestniczenie w zabawach rytmicznych, ruchowych;
  • reagowanie na zmiany tempa i dynamiki utworu o dużym zróżnicowaniu;
  • rytmiczne poruszanie się przy muzyce;
  • uczestniczenie w zabawach naśladowczych;
  • budowanie z naturalnych materiałów (piasek, śnieg);
  • rysowanie, malowanie farbami plakatowymi, lepienie z gliny, masy solnej.

Aktywność poznawcza:

    • uczestniczenie w zabawach organizowanych przez nauczyciela, dających dziecku satysfakcję i radość;
    • rozpoznawanie przedmiotów, roślin, zwierząt za pomocą zmysłów: dotyku, smaku, węchu, wzroku, słuchu;
    • powtarzanie z pamięci wierszy, rymowanek, piosenek w połączeniu z ruchem;
    • uczestniczenie w zabawach twórczych (głównie tematycznych, konstrukcyjnych i ruchowych);
    • uczestniczenie w zabawach – rozwiązywanie prostych zagadek;
    • określanie położenia przedmiotów w przestrzeni; stosowanie określeń: na, pod, przed, za, wysoko, nisko;
    • zauważanie rytmów, np. w ułożonym materiale przyrodniczym, mozaice geometrycznej, w klockach;
    • porządkowanie jednorodnych obiektów w otoczeniu na podstawie różnic występujących między nimi;
    • liczenie palców, przedmiotów itp.;
    • obserwowanie środowiska przyrodniczego; zwracanie uwagi na dominującą kolorystykę, zmiany, jakie zachodzą w przyrodzie;
    • rozpoznawanie i nazywanie wybranych warzyw; rozróżnianie ich za pomocą wzroku, dotyku, smaku, zapachu;
    • rozpoznawanie wybranych owoców po wyglądzie, kształcie, smaku;
    • obserwowanie zmian zachodzących w przyrodzie późną jesienią, występujących zjawisk atmosferycznych np. padającego deszczu;
    • oglądanie drzew znajdujących się w bliskim otoczeniu;
    • zbieranie owoców drzew, wzbogacanie nimi kącika przyrody;
    • obserwowanie w sposób bezpośredni zmian zachodzących w przyrodzie;
    • składanie pociętych obrazków w całość według podanego wzoru.